page contents
Dutchhelmets.nl
MID en MIVD


Militaire Inlichtingendienst (1988-2002)


In 1986 startte een centralisatieoperatie die tot doel had om de inlichtingendiensten (LAMID, LUID en MARID) van de drie krijgmachtdelen samen te voegen, waardoor ze efficiënter zouden kunnen werken en hoogwaardiger inlichtingen zouden afleveren. Het resultaat was een fusie van de afzonderlijke diensten tot de Militaire Inlichtingendienst (MID).

De nieuwe MID was initieel vooral een koepel boven de LAMID, LUID en MARID die van naam veranderden en MID/KL, MID/KLu en MID/KM werden genoemd. Ook werden daarnaast twee gezamenlijke afdelingen opgericht, de Afdeling Inlichtingen (AI) en de Afdeling Contra Inlichtingen en Veiligheid (ACIV) die grotendeels gevuld werden met personeel uit de drie diensten van de krijgsmachtdelen.

De met de uitvoering van de contra-inlichtingen (CI) activiteiten belaste eenheden (de bureaus Cl-Operatiën en de Cl-detachementen) werden (vooralsnog) niet ingebed in de centrale organisatie, maar bleven per krijgsmachtdeel (MID/KL, MID/KLu en MID/KM) georganiseerd.


De MID was een 'Bijzondere Organisatie Eenheid' (BOE) van het Ministerie van Defensie en maakte tot 1993 administratief onderdeel uit van de Defensiestaf. Vanaf 1993 viel de MID rechtstreeks onder de Secretaris-generaal van het Ministerie van Defensie en was verantwoordelijkheid verschuldigd aan de Minister van Defensie. Medio 1996 werden de functies van Hoofd S2 en Hoofd LAMID/LUID/MARID losgekoppeld, en kwamen de bij de krijgsmachtdelen ingedeelde MID afdelingen onder de eenhoofdige leiding van het Hoofd MID (H-MID).

De leiding van de MID was in handen van H-MID die werd bijgestaan door een plaatsvervangend hoofd. Vanaf 1 augustust 1999 werd het hoofd MID “directeur MID” (D-MID) genoemd. Deze werd bijgestaan door een Chef Staf, tevens plaatsvervangend Directeur MID.


De MID kende de volgende afdelingen:

- De Afdeling Inlichtingen (AI) en de Bureaus Inlichtingen (BI) van de MID afdelingen van de krijgsmachtdelen,

- De Afdeling Contra-Inlichtingen en Veiligheid (ACIV) en de Bureaus Veiligheid (BV) van de MID afdelingen van de krijgsmachtdelen,

- De Afdeling Operaties (AO), die was ontstaan uit samenvoeging van de Cl-elementen van voornamelijk de voormalige LAMID en LUID. Na de opheffing van de Inlichtingendienst Buitenland (IDB) per 1 januari 1994 is de afdeling een eigen bijdrage gaan leveren aan het dichten van het door de IDB achtergelaten 'gat'. Vanaf medio 1996 was de taakstelling van het bureau “het uitvoeren van HUMINT operaties op het gebied van contra-inlichtingen en inlichtingen”.

- De Afdeling Verbindingsinlichtingen (AVI). Deze afdeling ontstond medio 1996 uit samenvoeging van het Technisch Informatieverwerkings Centrum (TIVC) van de marine en de tactische peil- en interceptie-eenheden van de landmacht (898 Verbindingsbataljon) en delen van de 1e Luchtmacht Verbindingsgroep (1 LVG). Na de samenvoeging bestond de afdeling uit een staf in Den Haag, het Strategisch Verbindingsinlichtingen Centrum (SVIC) in Amsterdamen en het Operationeel Verbindingsinlichtingencentrum (OVIC) in Eibergen.


Met het reorganiseren naar een centrale Militaire Inlichtingen Dienst, werd een nieuw embleem ingevoerd met een Egyptische Sfinx als kern die kennis en wijsheid symboliseert. De drie geheven zwaarden symboliseren de, toendertijd, drie Krijgsmachtdelen namelijk: Landmacht, Luchtmacht en Marine. De riem eromheen symboliseert de verbondenheid van de dienst. De spreuk "Meritum In Discernendo", wat "in verdienste onderscheiden" betekent, werd in het bovenste deel van de riem geplaatst. De beginletters van de spreuk vormen de afkorting MID wat verwijst naar de naam van de dienst. De kleuren hebben geen heraldische betekenis en zijn gekozen op esthetische gronden.



Militaire Inlichtingen en Veiligheidsdienst (2002-heden)


Met de invoering van Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (WIV) in 2002 werd de MID gereorganiseerd tot de Militaire Inlichtingen en Veiligheidsdienst (MIVD). De MIVD valt rechtstreeks onder de politieke en ambtelijke top van het Ministerie van Defensie.


Vanaf 2003 heeft de MIVD het vooral druk (gehad) met crisisbeheersingsoperaties, zoals die op de Balkan, Afghanistan en Irak waarbij inlichtingen- en veiligheidsteams werden uitgezonden. Ook werden ook de Nederlandse militaire missies in de Afgaanse provincies Uruzgan (2006-2010) en Kunduz (2011-2013) door de MIVD ondersteund.


De inlichtingen die de MIVD vergaart kunnen worden onderverdeeld in strategische inlichtingen en operationele inlichtingen:

- Strategische inlichtingenzijn inlichtingen die de regering of de legerleiding nodig heeft om beleid te kunnen maken, bijvoorbeeld, inlichtingen over proliferatie van kernwapens.

- Operationele inlichtingenzijn inlichtingen die de Chef Defensiestaf (CDS) en Directie Operatiën (DOPS) ondersteunen op het gebied van militaire operaties.


Met het oprichten van de Koninklijke Marechaussee als vierde Krijgsmachtdeel in 1998 en de reorganisatie van MID naar MIVD in 2002, werd het embleem aangepast. Er werd een vierde geheven zwaard toegevoegd om de vier Krijgsmachtdelen te symboliseren. De spreuk werd gewijzigd naar "Meritum In Veritatem Discernendo", wat "de verdienste ligt in het kunnen onderkennen van de waarheid" betekent, en verwijst naar de aard van het inlichtingenwerk. Ook nu weer vormen de beginletters de afkorting MIVD, wat verwijst naar de naam van de dienst.